Yıl: 2017  Cilt: 52  Sayı: 1  Sayfa: 180-205

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.17.05.684

GÜNÜMÜZ TOPLUMUNDA GÖZETİM OLGUSU

MUHARREM ÇETİN, SERMİN ASIL

Bireylere yönelik kişisel bilgilerin teknolojik araçlarla toplanmasına ve izlenmesine dayanan dijital gözetim, teknolojinin de desteğiyle zaman-mekan algısını ortadan kaldırmakta ve hayatın her alanına nüfuz etmektedir. Gözetimin araçlara indirgenmesine ve bu araçların da bireyin yaşamsal varlığında etken olması, zamanla gözetime yönelik sorgulamaları önemsiz kılmaktadır. Teknolojinin bireyin yaşamında var olması gözetimi, bir toplumda kültürel değerlerin değişmesine ya da yeniden yapılanmasına elverişli bir zemin oluşturarak toplumsal değişikliklere sebep olur kılmaktadır. Söz konusu değişimler, bir toplumun gözetlenen toplum haline dönüşmesine ve dolayısıyla gözetim toplumu olarak adlandırılmasına yol açabilmektedir. Bu yeni toplumun oluşmasında, gözetimin kanıksanmasını sağlayan görsel gözetim teknolojilerinin rolü yadsınamayacak kadar önemlidir. Nitekim görsel gözetim teknolojileri bireyi görülmekten duyulan rahatsızlığı görülme arzusuna dönüştürmüş durumdadırlar. Böylece birey düşüncesini, duygularını, hayallerini diğer bireylerle paylaşmanın yanı sıra gittiği yerleri, yediği yemekleri, katıldığı etkinlikleri ve eylemleri de yeni medya aracılığıyla paylaşmaktadır. Bu da kişinin, kendisini gözetlenir kılmasının bir yolunu oluşturmaktadır. Bireyin yeni medya ağlarındaki paylaşımlarından başta istihbarat kuruluşları olmak üzere, bireyin bilgisine gereksinim duyan diğer ulusal ve uluslararası kuruluşlar bireyin gereksinimleri, beklentileri, tüketim alışkanlıkları, sorunlara yaklaşımı, ideolojisi, düşüncesi vb. gibi konularda bilgi sahibi olabilmektedirler. Ayrıca, bireyin kullanımına sunulan başta iletişim ve bilişim teknolojileri olmak üzere görsel gözetim teknolojilerinin yarattığı değişiklikler, toplumları dönüştürerek yeni bir toplumun oluşmasına yol açmaktadırlar. 

Anahtar Kelimeler (Keywords): Gözetim, Gözetim Teknolojileri, Gözetlenen Toplum, Görsel Gözetim Teknolojileri, Toplumsal Denetim

PHENOMENON OF SURVEILLANCE IN TODAY'S SOCIETY

Digital surveillance, based on the collection and monitoring of personal information for individuals through technological means, destroys the perception of time and space with the support of technology and permeates every aspect of life. The technology that leads to the reduction of surveillance to vehicles and the deployment of these devices to human life make the inquiries about the surveillance worthless. The existence of technology in the life of the individual makes social changes possible by creating a convenient ground for changing or restructuring cultural values in a society. These changes can lead to a society being transformed into a surveillance society, and thus being called the surveillance society. In the formation of this new society, the role of visual surveillance technologies, which enable surveillance to be recognized, is so important that it cannot be denied. Indeed, visual surveillance technologies have transformed into a desire to be seen the discomfort seen. Thus, besides sharing thoughts, feelings, and dreams with other individuals, the individual also shares the places he goes to, the food he eats, the activities and activities he participates in through the new media.  This creates a way for person to make self-surveil. Especially the intelligence agencies, other national and international organization can be knowledgeable through sharings of the individual in the new media networks about individuals’ needs, expectations, consumption, habits, approach to problems, ideology. In addition, changes made by visual surveillance technologies, especially communication and information technologies, transforming societies into a new society.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Surveillance, Technology of Survelliance, Observed Society, Visual Surveillance Technologies, Social Control