Yıl: 2014  Cilt: 49  Sayı: 1  Sayfa: 86-108

TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTLİĞİ KAVRAMI ÇERÇEVESİNDE İŞ-AİLE YAŞAMI UYUM POLİTİKALARI VE TÜRKİYE

NURSEL KARAMAN

İş ve aile sorumluluklarında dengenin sağlanamamasından kaynaklanan ve genellikle işe ilişkin sorumlulukların, hane içi rollere gereken zamanın ve ilginin aktarılmasını engellemesiyle ortaya çıkan iş-aile yaşamı çatışması, belirli bir zamana ve mekâna ait toplumsal cinsiyet rolleriyle yakından ilişkilidir. Hane içi sorumlulukları ve bakım hizmetlerini çoğunlukla kadına atfeden geleneksel toplumsal cinsiyet rolleri, kadının çalışma yaşamına katılıp katılmama kararında etkili bir faktördür. Özellikle düşük gelir seviyesi ve/veya eğitim seviyesi gibi dezavantajlı durumlarla birleştiğinde, eşitsiz toplumsal cinsiyet algısının kadınların çalışma yaşamından çekilmesine yol açtığı görülebilmektedir. Çalışma yaşamına katılan kadınlar ise bu durum nedeniyle, iş-aile çatışmasını erkeklere nazaran daha yoğun düzeyde yaşamaktadırlar. Bu çalışma, özellikle 1990’lardan sonra pek çok Avrupa ülkesinin sosyal politika gündeminde önemli bir yer tutan işaile yaşamı uyum politikalarının eşitsiz toplumsal cinsiyet rollerinin dönüştürülmesine etkisi üzerine odaklanmaktadır. Bu çerçevede Türkiye’de de uygulanmakta olan mevcut iş-aile yaşamı uyum politikalarının bu etkiye ne ölçüde hizmet ettiği çalışmamızda değerlendirilmeye çalışılacaktır. 

Anahtar Kelimeler (Keywords): iş-aile yaşamı uyumu, toplumsal cinsiyet, toplumsal cinsiyet eşitliği, refah rejimleri

WORK-FAMILY LIFE HARMONIZATION POLICIES WITHIN THE FRAMEWORK OF THE CONCEPT OF GENDER EQUALITY AND TURKEY

The work-family life conflicts caused by inability to balance work and family responsibilities and usually emerged with blocking transfer required time and interest for household roles because of work responsibilities, are closely associated with gender roles belonging to a particular time and place. The traditional gender roles, often attributed to women household responsibilities and care services, are an effective factor on women’s decision whether to participate in working life. It can be seen that perception of unequal gender leads to withdraw women from work life, especially when it merges with disadvantageous situations such as low income and/or low education. Because of this, women participate in work life have work-family conflicts more intensely than men. This article focus on that the effect of work-family life harmonization policies that included significantly in the social policy agenda of many European countries especially after the 1990s to transform unequal gender roles. In this context also the contribution of the current work-family life harmonization policies in Turkey to this effect will be tried to appreciate in the article.

Anahtar Kelimeler (Keywords): work-family life harmonization, gender, gender equality, welfare regimes