Yıl: 2016  Cilt: 51  Sayı: 2  Sayfa: 157-185

OECD ÜLKELERİYLE KARŞILAŞTIRMALI OLARAK TÜRKİYE’DE BİREYSEL EMEKLİLİK SİSTEMİNDEKİ GELİŞMELER ÜZERİNE ELEŞTİREL BİR YAKLAŞIM

BÜLENT İLHAN

Özel emeklilik sistemlerinin dünyada en yaygın uygulaması olan Bireysel Emeklilik Sistemi bireylere yaşlılık döneminde ek gelir sağlamaya yönelik bir tasarruf sistemidir. Ülkelerin demografik yapısındaki değişimler sonucu yaşlı nüfus oranı artmakta ve dağıtım sistemi olan sosyal güvenlik sistemlerinden elde edilen fayda düzeyi giderek azalmaktadır. Türkiye’de 2001 yılında Bireysel Emeklilik Sistemi uygulamaya geçmiş, vergi indirimi ve devlet katkısı gibi teşviklerle 2015 yılına kadar birikimler hızlanarak artmıştır. Ancak Türkiye Ekonomisinin en önemli sorunlarından biri olan tasarruf açığının düşürülmesi yönünde önemli katkı sağlayacak olan bireysel emeklilik sisteminin büyümesinin sürdürülebilmesi için bazı aksaklıkların giderilmesi gereklidir. Bunlar; emeklilik fonlarının varlık çeşitlendirmesinde düşük ve orta risk profilini tercih etmesi, katılımcıların sistemde geçirdiği sürenin kısa olması, sistem ve fonlar hakkında yeterince bilgi sahibi olmaması olarak göze çarpmaktadır. Bu çalışmada sisteme ilişkin bilgi verilmiş, yukarıda sıralanan sorunlara dikkat çekilmiş ve öneriler sunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler (Keywords): Bireysel Emeklilik Sistemi, Emeklilik Yatırım Fonları, Sosyal Güvenlik Sistemleri, Dağıtım ve Fonlama Sistemi

A CRITICAL APPROACH REGARDING CURRENT DEVELOPMENT OF INDIVIDUAL PENSION SYSTEM IN TURKEY COMPARING WITH OECD COUNTRIES

Individual PensionSystem as the most common application of private pension systems is a saving system tha offers the contributors additional income in old age. As a result of change in demographic structure, the old population is increasing and the benefits provided from social security systems -as PAY-GO systems- are decreasing. Individual Pension System was put in practice in 2001 in Turkey and the savings increased acceleratingly by 2015 with stimulation like tax reduction and government contribution. However, there are some problems to be solved to sustain growth of individual pension system. These are; low-medium risk profile preference of pension company in asset diversification, the short duration of contributors in pension system, and lack of knowledge about the pension system and risk-return profile of pension funds. In this study, concerning the system; some informations are given, some essential problems pointed out and some proposal offered.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Private Pension Systems, Pension Funds, Social Security Systems, Pay-Go and Funding Systems