Yıl: 2024  Cilt: 59  Sayı: 4  Sayfa: 2526-2555

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.24.11.2538

ABD VE JAPONYA MERKEZ BANKALARININ 2008 KÜRESEL FİNANSAL KRİZİNDE VE COVİD-19 PANDEMİSİNDE UYGULADIĞI PARA POLİTİKALARI

OSMAN KILINÇEL, MURAT ÇETİNKAYA

ABD emlak piyasasında başlayan ve küresel nitelik kazanan 2008 küresel finansal krizi, Büyük Buhrandan sonra yaşanan en ağır finansal kriz olarak kabul edilmektedir. Tüm dünyada ekonomik ve sosyal sonuçları olan kriz, derin ve birbirine bağlantılı finansal sistemle Japon ekonomisini de etkilemiştir. ABD Merkez Bankası (Fed) ve Japon Merkez Bankası (BoJ) krize geleneksel olmayan para politikasını da içeren politika seti ile müdahale etmiştir.

2020 senesinde salgına dönüşen Covid-19, arz ve talep kanallarında aksaklıklara yol açarak finansal sektörü de etkilemiştir. Fed ve BoJ, küresel finansal kriz dönemindeki kullanılan bazı politika seçeneklerinin kapsamını değiştirerek uygulamaya almıştır.

Bu çalışmada, finansal krizlerin yapıları ve dinamikleri ele alınarak finansal kriz modelleri incelenmiş, 2008 küresel finansal krizinin nedenleri ile önceki krizlerle benzerlikleri ve ayrışan yönleri ele alınmıştır. Bu bulgular çerçevesinde, krizin nedeninin tek başına emlak piyasasındaki ipotekli konut kredileri olmadığı, bununla birlikte asimetrik bilgi, ters seçim ve ahlaki tehlikeyi içeren finansal sektördeki uygulamaların etkili olduğu görülmüştür. Çalışmada, Fed ve BoJ’ın küresel finansal krize ile Covid-19 döneminde uyguladığı para politikaları analiz edilmiştir. Finansal piyasalardaki farklılıklar sebebiyle her iki merkez bankasının finansal kriz ve Covid-19 pandemisi döneminde uyguladığı para politikasının araçlar, kapsam ve zamanlama yönüyle değişkenlik gösterdiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Fed, BoJ, Küresel Finansal Kriz, Covid-19, Para Politikası

THE MONETARY POLICIES IMPLEMENTED BY THE FED AND THE BOJ DURING THE 2008 GLOBAL FINANCIAL CRISES AND THE COVID-19 PANDEMIC

The 2008 global financial crisis, which started in the US real estate market and gained global character, is considered the most severe financial crisis after the Great Depression. The crisis, which had economic and social consequences all over the world, also affected the Japanese economy with its deep and interconnected financial system. The US Federal Reserve (Fed) and the Bank of Japan (BoJ) intervened in the crisis with a policy set that included unconventional monetary policy.

Covid-19, which turned into an epidemic in 2020, also affected the financial sector by causing disruptions in supply and demand channels. The Fed and the BoJ changed the scope of some of the policy options used during the global financial crisis and implemented them.

This study examined financial crisis models, focusing on the causes of the 2008 global financial crisis and its similarities and differences with previous crises. It was found that the crisis was not solely due to mortgage loans, but also to practices in the financial sector, including asymmetric information, adverse selection, and moral hazard. The monetary policies of the Fed and BoJ were analyzed, revealing variations in instruments, scope, and timing due to differences in financial markets.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Fed, BoJ, Global Financial Crisis, Covid-19, Monetary Policy