Yıl: 2024  Cilt: 59  Sayı: 4  Sayfa: 2615-2642

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.24.11.2544

TÜKETİCİ DAVRANIŞLARI LİTERATÜRÜNDE SÜRDÜRÜLEBİLİR MODA ÜZERİNE YAPILAN ÇALIŞMALARIN BİBLİYOMETRİK ANALİZİ

ESRA ÖZTÜRK

Bu çalışmanın temel amacı tüketici davranışları literatüründe sürdürülebilir moda üzerine yapılan çalışmaların bibliyometrik analizinin gerçekleştirilerek, alandaki araştırma eğilimlerinin anlaşılmasına katkıda bulunmak ve literatürde sürdürülebilir moda kavramına ilişkin yapılacak gelecek araştırmalara yol göstermektir. Nicel araştırma yönteminin kullanıldığı bu çalışmada çeşitli istatistiksel araçlar kullanılarak Web of Science Core Collection veri tabanında yer alan 2001-2024 yılları arasındaki 663 çalışma bibliyometrik analiz yöntemiyle incelenmiştir. Çalışma, kaynak, ülke ve yazarlara ilişkin genel bilgiler ortaya koyulmuş ve kelime bulutu, anahtar kelimelerin birlikte oluşum ağı, tematik harita ve yıllara göre trend konular grafikleriyle ortaya konmuştur. Analiz sonuçlarına göre, sürdürülebilir moda konusunun özellikle 2010 yılı sonrasında tüketici davranışı literatüründe sıklıkla çalışan bir kavram olduğu görülmektedir. Sürdürülebilir moda üzerine yapılan çalışmalarda en fazla tekrar eden kelimelerin “tüketim”, “davranış”, “tüketici”, “yeşil” ve “etki” kelimeleri olduğu görülmektedir. Eşbirliktelik analizine göre ise sürdürülebilir moda ile ilgili yayınlarda en fazla kullanılan anahtar sözcükler; sürdürülebilirlik, sürdürülebilir moda, moda, hızlı moda, yavaş moda ve döngüsel ekonomi olmuştur. 2022-2024 yılları arasında karar verme, döngüsel ekonomi ve kişisel normlar konularının trend araştırma konuları arasında yer aldığı görülmüştür. Bu araştırma, tekstil endüstrisi uzmanları, akademisyenler ve mühendislere sürdürülebilir moda araştırmalarının özelliklerini holistik bir bakış açısıyla sunması açısından yol göstericidir. Çalışmanın bulguları tüketicilerin sürdürülebilir modaya ilişkin tutum ve davranışlarının öneminin arttığını göstermektedir. Bu nedenle gelecek araştırmalar için sürdürülebilir moda kavramının tüketici davranışları literatüründe farklı bakış açıları ve temalar ile desteklenerek ele alınması önerilmektedir. 

Anahtar Kelimeler (Keywords): sürdürülebilir moda, döngüsel moda, sürdürülebilirlik, tüketim, bibliyometrik analiz, tekstil endüstrisi

BIBLIOMETRIC ANALYSIS OF PUBLICATIONS ON SUSTAINABLE FASHION IN CONSUMER BEHAVIOR LITERATURE

The main purpose of this study is to contribute to the understanding of research trends in the field and to guide future research on the concept of sustainable fashion in literature by conducting a bibliometric analysis of studies on sustainable fashion in consumer behavior literature. In this study, where the quantitative research method was used, 663 studies in the Web of Science Core Collection database between 2001 and 2024 were examined using various statistical tools using the bibliometric analysis method. General information about studies, sources, countries, and authors was presented. Moreover, a word cloud, keyword co-occurrence network, thematic map, and trend topics by year were presented. The study found that sustainable fashion is frequently used in consumer behavior literature, especially after 2010. It was found that the most repeated words are "consumption", "behavior", "consumer", "green" and "impact". According to the co-occurrence analysis, the most frequently used keywords in publications are sustainability, sustainable fashion, fashion, fast fashion, slow fashion, and circular economy. It has been observed that decision-making, circular economy, and personal norms are among the trending research topics between 2022 and 2024. This research is instructive for textile industry specialists, academics, and engineers in terms of presenting the characteristics of sustainable fashion research from a comprehensive perspective. The findings of the study show that the importance of consumers' attitudes and behaviors towards sustainable fashion is increasing. Therefore, it is suggested that sustainable fashion should be addressed by supporting it with different perspectives and themes in the consumer behavior literature for future research.

Anahtar Kelimeler (Keywords): sustainable fashion, circular fashion, sustainability, consumption, bibliometric analysis, textile industry