Yıl: 2024  Cilt: 59  Sayı: 3  Sayfa: 1679-1700

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.24.09.2280

BREZİLYA’DA GSYİH, GELİR DAĞILIMI VE YENİLENEBİLİR ENERJİNİN CO2 EMİSYONU ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: AMPİRİK BİR ANALİZ

AYŞE ÖZGE ARTEKİN

Yenilenebilir enerji ve CO₂ emisyonu ilişkisine yönelik literatürde son dönemlerde yoğun bir ilgi olmasına karşın; GSYH, yenilenebilir enerji ve gelir eşitsizliğinin tüketime dayalı karbondioksit (CO₂) emisyonları üzerindeki etkisi hem teorik hem de ampirik olarak yeterince araştırılmamıştır. Bu çalışma, dünyanın en büyük 10 ekonomisi arasında yer alan, yenilenebilir enerji ve karbondioksit emisyonları konusunda gösterdiği girişimlerle adını duyuran Brezilya için 1990-2020 yılları arasında GSYİH, yenilenebilir enerji ve gelir dağılımının tüketime dayalı CO₂ emisyonları üzerindeki etkilerini araştırmaktadır. Böylece çalışmada ampirik kanıtları ortaya koyarak etkin politika stratejilerine ulaşılması amaçlanmıştır. Verilerin elde edilmesinde gelir eşitsizliği göstergesi olan Gini endeksi için SWIID veri tabanı kullanılırken, diğer göstergeler için Dünya Bankası veri tabanından yararlanılmıştır. Çalışmada çoklu regresyon analizi, PP ve ADF birim kök analizleri, Johansen eşbütünleşme analizi ve FMOLS tahmin yöntemleri kullanılmıştır. Ekonometrik analizler neticesinde elde edilmiş olan ampirik sonuçlar, Brezilya için 1990-2020 yılları arasında hem değişkenler arası uzun vadeli etkiyi ortaya koymuş hem de tüm bağımsız değişkenlerin bağımlı değişken olan CO₂ emisyonu etkilediğini göstermiştir. Makalenin sonuç kısmında bu bulgular geniş açıdan ele alınarak tartışılmış, Brezilya devletinin ve politika yapıcıların izlemesi gereken yollar açısından bazı tavsiyeler verilmiştir.

Anahtar Kelimeler (Keywords): GSYİH, Yenilenebilir Enerji, Gelir Dağılımı, CO2 Emisyonları, FMOLS

THE IMPACT OF GDP, INCOME DİSTRİBUTİON AND RENEWABLE ENERGY ON CO2 EMİSSİONS İN BRAZİL: AN EMPİRİCAL ANALYSİS

Despite the recent intense interest in the literature on the relationship between renewable energy and CO₂ emissions, the impact of GDP, renewable energy and income inequality on consumption-based carbon dioxide (CO₂) emissions has not been sufficiently investigated both theoretically and empirically. This study investigates the effects of GDP, renewable energy and income inequality on consumption-based CO₂ emissions between 1990 and 2020 for Brazil, one of the world's 10 largest economies, which has made a name for itself with its initiatives on renewable energy and carbon dioxide emissions. Thus, the study aims to reach effective policy strategies by revealing empirical evidence. SWIID database was used for the Gini index, which is an indicator of income inequality, while the World Bank database was used for other indicators. Multivariate regression analysis, PP and ADF unit root analyses, Johansen cointegration analysis and FMOLS estimation methods were used in this study. The empirical findings demonstrate both the long-term effect between variables and indicate that all independent variables influance the dependent variable CO₂ emission between 1990-2020 for Brazil. In the concluding part of the paper, these findings are discussed in a broad perspective and some recommendations are given to Brazilian government and policy makers.

Anahtar Kelimeler (Keywords): GDP, Renewable Energy, Income Distribution, CO2 Emissions, FMOLS