Yıl: 2024  Cilt: 59  Sayı: 3  Sayfa: 1850-1874

doi: 10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.24.09.2413

FİRMA ETKİNLİĞİN HİSSE SENEDİ GETİRİSİ ÜZERİNE ETKİSİ

RİFAT TEKİN KARA, MEHMET ERYİĞİT

Borsa yatırımları risk içeren bir girişimdir. Yatırım riskini minimize edebilmek için yatırımcıların, hisse senedi fiyatlarının nasıl oluştuğuna ve hisse senedi fiyatlarını hangi değikenlerin  etkilediğine ilişkin bilgiye sahip olmaları gerekir. Bir hisse senedi getirisini etkileyen  önemli içsel faktörlerden biri o işletmenin performansıdır. Bir firmanın etkinlik düzeyi o firmanın performansını ölçmede kullanılan önemli bir araçtır. Bu nedenle bu çalışmada firma performanının bir göstergesi olarak firmanın etkinlik skorları ve hisse senedi getirileri arasındaki ilişki, Borsa İstanbul (BİST) Sınai Endeksinde yer alan 104 firmanın 2000-2019 yılları arasındaki verileri kullanılarak araştırılmıştır. Firmaların etkinlik skorlarının hesaplanmasında parametrik olmayan bir yöntem olan Veri Zarflama Analizi (VZA) kullanılmıştır.  VZA ile firma etkinlik skorları hesaplanırken; toplam aktifler, satışların maliyeti ve faaliyet giderleri girdi olarak, satışlar ve net kâr çıktı olarak kullanılmış ve sonuçta herbir firma için yıllar bazında etkinlik skorları elde edilmiştir Firma etkinliklerinin hisse senedi getirilerini açıklamada bir etkisi olup olmadığı panel regresyon yöntemi kullanılarak incelenmiştir. Ayrıca BIST Sınai endeksinde yer alan 104 firma beş alt sektöre ayrılmış ve alt sektörlerin birbirinden ve ana sektörden farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Analiz sonuçları etkinlik skorlarının, BİST sınai endeksinde yer alan hisse senedi getirisini açıklayıcı bir gücü olduğunu göstermiştir. Bununla birlikte, alt sektörler bazında yapılan analizler sonucunda ise etkinlik skorlarının, bahse konu hisse senedi getirileri üzerinde açıklayıcı bir gücü olmadığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler (Keywords): Etkinlik, Verimlilik, Hisse Senedi Getirisi, Veri Zarflama Analizi, Sınai Firmaları.

THE EFFECT OF FIRM’S EFFICIENCY ON STOCK RETURNS

Investing in the stock market involves risk for investors. In order to minimize risk, investors need to have information about how stock prices are formed and what variables affect stock returns. One of the important internal factors affecting a stock's return is the performance of that company. The efficiency level of a company is an important tool used to measure the performance of that company. Therefore, in this study, the relationship between the company's efficiency scores and stock returns, as an indicator of company performance, was examined for the years 2000-2019 of 104 companies in the Borsa Istanbul (BIST) Industrial Index. Nonparametric data envelopment analysis (DEA) is used to calculate the firms’ efficiency scores. While calculating company efficiency scores with DEA; total assets, cost of sales and operating expenses were used as input, sales and net profit were used as output, and as a result, an efficiency score was obtained for each company on a yearly basis. Panel regression analysis is used to examine whether corporate efficiency has explanatory power for the cross-section of stock returns. In addition, the 104 companies listed in the industrial indices of the Istanbul Stock Exchange are divided into five subsectors to examine how they differ from each other and from the main sector. The results of the analysis suggest that the efficiency of the companies in the industrial indices of the Istanbul Stock Exchange has explanatory power for the cross-section of their stock returns. However,  as a result of the analysis conducted on a sub-sector basis, it was concluded that efficiency scores do not have an explanatory power on the stock returns. 

Anahtar Kelimeler (Keywords): Efficiency,Productivity, Stock Returns, Data Envelopment Analysis, Industrial firms.